Vata seizoen

Wat we van de herfst en winter kunnen leren voor onze yogabeoefening

Elk seizoen heeft zijn eigen kenmerken en wijsheid. Of je nu gek bent op de herfst en de winter of juist wat minder lekker in je vel zit in deze periode, het geeft inzicht in delen van onze eigen natuur. Het gaat meer om hoe we oefenen dan om wat we doen. Deze blog gaat over acht principes die van toepassing zijn op de yogabeoefening (en daarbuiten).

In ayurveda is de indeling van de seizoenen net wat anders, welke ingedeeld wordt in vata, kapha en pitta. Zo loopt het vata seizoen van de herfst tot en met de vroege winter.

1. Maak verbinding met verandering

Er verandert zoveel en tegelijk blijft zoveel hetzelfde. Het is het ritme van het leven. De natuur om ons heen herinnert ons aan deze natuurlijke cyclus. Door het ritme van de natuur te volgen - te werken met haar neigingen - voelt het lichaam (dat ook deel uitmaakt van de natuur) zich beter. Het helpt ons keer op keer om de balans te vinden.

Verandering kan echter zo uitdagend aanvoelen! Gelukkig zit er veel wijsheid in de yogabeoefening die ons kan helpen onze weg te vinden.

Begin vanaf waar je bent, in plaats van een paar stappen proberen over te slaan. Zorg ervoor dat je eerst wat stabiliteit vindt (en je geaard voelt) en van daaruit bewust verder gaat. Maar wordt ook niet rigide. Wanneer je stopt met verkennen, wordt het lichaam na verloop van tijd zwak, stijf en misschien zelfs pijnlijk(er).

Pas je ook aan op nieuwe omstandigheden. Wat lange tijd heeft gewerkt, werkt in de toekomst mogelijk niet meer. Het is een uitnodiging om de onderliggende elementen nog beter te begrijpen. Om je aan te passen aan de behoeften van die elementen om balans te creëren, hervinden of te behouden.

Reflectievraag:

Hoe kun je verandering op de yogamat omarmen op een manier die goed voelt voor jou? En hoe omarm je veranderingen de rest van de dag beter (naast de mat)?

2. Loslaten

Voordat een boom zijn bladeren loslaat, trekt het eerst het chlorofyl terug in de boomstam en behoudt zo de hoogwaardige energie. Het onthult de resterende opgeslagen kleuren, wat de verandering van de kleuren van de bladeren veroorzaakt.

Na deze voorbereiding laat de boom zijn bladeren los, wat helpt om koude periodes te overleven omdat er minder kans is op bevriezing. Het helpt de bomen om sterk en ontvankelijk te blijven voor verandering en creatie.

Ook al vereist het comfort van onze huizen tegenwoordig minder aanpassingsvermogen van de mens, toch profiteren we van het proces van loslaten om onze energie te behouden en ook ontvankelijker te worden voor creatie.

Maar wat als loslaten te heftig voelt? Aangezien onze geest in de herfst en vroege winter vaak al fulltime aan het werk is -het Ayurvedische Vata-seizoen-, kan het helpen om het dan wat rustiger aan te doen. In je asana-beoefening kan een rustgevend karakter het toegankelijker maken om het werk te doen. Om los te laten wat je opbrandt.

Hoewel we waarschijnlijk allemaal kunnen begrijpen hoe loslaten zich voordoet in onze yogabeoefening, is het heel persoonlijk welke yogahoudingen je dat gevoel geven. Het hangt van zoveel factoren af, zoals persoonlijke geschiedenis, individuele lichaamsstructuur en emotionele patronen. Dit houdt ook in dat hoe je je ook voelt in een yogahouding, het een normale menselijke ervaring is. Vergelijk dus alsjeblieft niet mijn of iemands ervaring met die van jou. Al onze lichamen hebben hun eigen unieke verhaal te vertellen.

Toch zal ik, om het gevoelsaspect wat toe te lichten, een persoonlijk voorbeeld gebruiken.

Een yogahouding die voor mij persoonlijk voelt als (zacht) loslaten is een vooroverbuiging in vlinderhouding (bound angle pose). Het is een pose die ik nu al meer dan 30 jaar beoefen; zelfs al lang voordat ik zelfs maar het woord "yoga" had gehoord.

Vanaf de eerste keer heb ik een goed gevoel gehad bij deze yogahouding doordat het in mijn lichaam voelt als een zachte rustgevende strekking (deels door de structuur van mijn heupgewricht). 

Tegelijkertijd komt loslaten in verschillende vormen voor. Ustrasana, kameelhouding, geeft me bijvoorbeeld een meer actieve variant van loslaten. Loslaten komt in vele verschillende varianten en er is niet slechts één manier om los te laten. 

Welke yogahouding dan ook staat voor loslaten voor jou, kun je jezelf toestaan ​​er even te zijn en om je adem te observeren terwijl je in stilte in deze houding blijft? Om de sensaties in je lichaam te observeren, zowel fysiek en emotioneel?

Asana toepassing:

Kies een yogahouding die waarbij je het loslaten voelt. Ervaar het. Observeer het. Focus je aandacht en adem rustig en lang.

3. Aanpassingsvermogen

De natuur trekt de status quo niet in twijfel. Het werkt gewoon vanuit de huidige staat en zet de volgende stap, zonder te proberen stappen over te slaan. In het huidige moment, creatief en zonder rigiditeit.

In onze yogabeoefening kunnen we die insteek gebruiken door yogahoudingen zo aan te passen zodat we daar echt in het huidige moment kunnen zijn. Door de balans te vinden tussen stabiliteit, uitdaging en openheid. Waar er ontspanning is zonder versuft te voelen.

Het begint allemaal door te werken vanaf waar je bent en te concentreren op wat je daar voelt (i.p.v. je te richten op hoe je denkt dat de houding eruit zou moeten zien).

Soms helpt het om te kiezen voor een andere variant van de yogahouding of om een prop te gebruiken. En vooral om elke yogasessie nieuwsgierig te blijven, om te blijven ontdekken; want jouw lichaam (fysiek en mentaal) is geen dag hetzelfde.

Een pose waar ik aan werk is pincha mayurasana, forearm stand. Sommige dagen werk ik aan de balans terwijl ik dicht bij de muur blijf. Andere dagen zijn 1-legged-dolphin-pose dagen. Weer andere dagen sta ik met mijn gezicht naar de muur terwijl ik mijn benen in een hoek van 90 graden tegen de muur breng om vooral aan de kracht in mijn bovenlichaam te werken. En soms leg ik een blok tussen mijn handen om meer stabiliteit in mijn schouders te creëren, andere dagen weer niet.

De verscheidenheid aan benaderingen helpt me om aan de pose te blijven werken, terwijl ik mijn lichaam respecteer en toelaat om in het proces te zijn. Dus of ik me nu sterk of erg moe voel, ik vind een manier vinden om aan pincha mayurasana te werken zonder mezelf te forceren, uit te putten of te wensen dat ik meer zou kunnen dan het geval is.

Asana toepassing

Kies een yogahouding waaraan je werkt. Observeer waar je bent in deze houding. Wat gaat al goed en waar kan je nog aan werken? Welke vaardigheden zou je aan je gereedschapskist willen toevoegen? Kun je 3 verschillende manieren bedenken om hieraan te werken, welke geschikt zijn voor verschillende energieniveaus.

4. Voorbereiding

De herfst is de tijd van oogsten (oogsten wat je zaait) en je voorbereiden op koudere tijden. Op eenzelfde manier is ieder seizoen een voorbereiding op het volgende.

Net zoals sommige (of eigenlijk de meeste) yogahoudingen niet zomaar gebeuren. Het zijn de vele jaren van dagelijkse oefening die alle noodzakelijke elementen van mobiliteit en bewustzijn hebben gecreëerd. Met elke keer weer een functionele warming-up.

Hoewel mijn gewrichten hypermobiel zijn (lange flexibele banden) en er daardoor op lange termijn veel mogelijk is, betekent dit niet dat de poses zomaar verschijnen. Hoe mijn asana’s er nu uitzien is vooral het resultaat van tien jaar dagelijks oefenen en door de begeleiding van geweldige leraren. Overigens zonder gericht te zijn op de houding zelf, maar op hoe het voelt en de therapeutische waarde.

Waardevol vind ik om de tijd op de yoga mat te gebruiken om voor te bereiden op het leven (in plaats van op andere yogahoudingen). Zoals het opbouwen van kracht wanneer je in de dertig of veertig bent de kans op of de mate van osteoporose later (in de menopauze) vermindert. Of zoals nu al een goede balans creëren van essentieel belang kan zijn op hoge leeftijd (en kritieke valpartijen kan helpen voorkomen). Er is veel dat we nu kunnen doen om in de toekomst minder kwetsbaar te worden.

Reflectievraag:

Wat voor soort yogabeoefening en/of levensstijl zal je helpen om gezond te blijven over 10, 20 of 30 jaar? Wat zijn je zwakste schakels die je graag sterker zou willen maken?

5. Vertrouwen

Ook in verandering is er een element van herhaling en herkenning. Situaties bewegen in cycli. Net zoals elke herfst wordt gevolgd door winter, lente en zomer.

We mogen het ons gewoon herinneren.

Ritme en ervaring ondersteunen vertrouwen. En als we het even niet meer weten te herinneren, kunnen we naar de natuur kijken voor aanwijzingen. Ons lichaam maakt ook deel uit van de natuur en volgt dus hetzelfde ritme.

Weet wat voor jou werkt - hoe je lichaam beweegt - en combineer dat met nieuwsgierigheid. Onze lichamen zijn niet in steen gebeiteld, ook al verandert een constante stroom water zelfs de vorm van een steen. Sta verder af en toe stil bij welk dagritme voor jou werkt. Waarschijnlijk is dat elk seizoen een iets ander ritme.

Toch is het, bij het luisteren naar de signalen die ons lichaam afgeeft, nuttig om onderscheid te maken tussen coping-mechanismen en werkelijk oorzaak en gevolg.

Zoals wanneer ons lichaam vraagt om te chillen op de bank met je favoriete serie en een stuk chocolade. Op zich niets mis mee. Toch kan het zijn dat je lichaam juist vraagt om een ritme dat minder vermoeiend is. Dat het baat zou hebben bij een wandeling in de natuur en wat meer zonlicht overdag. Of een yoga nidra sessie. Of iets anders dat de zintuigen wat rust geeft in plaats van de zintuigen juist nog verder te prikkelen.

Wat mij helpt is me af te vragen of iets echt ontspannend is of dat het een manier is om “uit te checken” (om de huidige stemming/emoties te dempen).

Met andere woorden, vertrouw op je lichaam, maar luister aandachtig.

Reflectievraag:

Op welk ritme of welke ervaring (en zelfkennis) kun je in een moeilijke periode terugvallen?

Asana toepassing

Kies een eenvoudige yogahouding die je toch een beetje uitdaagt. Verdeel de yogahouding in stappen en neem bij elke stap de tijd om te voelen en te ademen. Onderzoek wat voor jou beter werkt. Voel welke lichaamsdelen voor jou aan het werk zijn.

6. Dankbaarheid voor de kleine dingen

Het is zo gemakkelijk om te vergeten dankbaar te zijn. Dankbaar voor alle mooie kleuren. Voor pumpkin spice, champignons, warme chocolademelk en meer van wat dit seizoen te bieden heeft. Voor momenten vol vreugde, liefde, verbinding of schoonheid.

Of voor een yogahouding die vroeger onmogelijk aanvoelde, maar je nu zo gewend bent om te doen, dat je de schoonheid ervan gemakkelijk vergeet.

Wanneer dingen niet zo stralend en helder aanvoelen, kan je ook dankbaarheid voelen voor eigenschappen als geduld en gelijkmoedigheid ... deze innerlijke kwaliteiten zijn zo krachtig om te koesteren! Juist omdat ze zoveel langer meegaan.

Onthechting staat een vreugdevol leven overigens niet in de weg. Vreugde kan zelfs helpen om je gelijkmoedigheid te bewaren. Dankbaarheid onthult de sluier die een oogst boven verwachting laat zien.

Dankbaarheidsdagboek:

Schrijf alle dingen op waar je dankbaar voor bent. Als je niets meer kunt bedenken, neem dan toch nog even wat meer tijd en kijk om je heen. Zoek dingen om je heen op waar je dankbaar voor bent en schrijf ze op. Tip: onderzoek ook dankbaarheid voor je immateriële zegeningen.

Als je er nog niet helemaal uitkomt met deze oefening, kun je de dingen opschrijven waarvoor je dankbaar zou willen zijn. Dit kan helpen om je hersens op een andere manier te laten focussen. Van nature zijn onze hersenen namelijk beter bedraad om gevaar op te merken (om te overleven), dus soms kan het moeilijk zijn om de dingen te zien die veilig en prachtig zijn. Als je eenmaal dingen ziet waarvoor je dankbaarheid voelt, wordt het echter steeds makkelijk nog meer te ontdekken.

7. Kracht tijdens het vertragen

Er zit kracht in zoveel dingen. Kracht in het vermogen om los te laten. Kracht om alle emoties te voelen zonder gevoelloos te worden of een uitbarsting te krijgen. Kracht om te voelen dat de spieren enorm hard werken en je hier comfortabel bij voelen. Kracht in het tonen van kwetsbaarheid en compassie. Kracht in opstaan en het weer opnieuw proberen. Kracht in spreken en luisteren.

Al deze zaken hebben met elkaar gemeen dat het gaat om werken vanuit waar je bent en met respect voor anderen en jezelf. Het is all inclusive, creatief en organisch.

Elk seizoen heeft zijn eigen intelligentie. Tegen de bierkaai vechten is energieverspilling. Gebruik je kracht verstandig, net als een sterke boom.

Asana toepassing

Welk lichaamsdeel zou je sterker willen maken? Kies een eenvoudige yogahouding om aan die kracht te werken en neem meteen even de tijd om het te oefenen.

8. Genezen

Genezing heeft zoveel facetten en fasen. Als we naar de planten en bomen kijken, hebben ze geen spijt of wrok. Wel leren ze van de ervaring.

Als mensen hebben we ook nog eens bewustzijn ontvangen. Dat heeft zo zijn voordelen. Maar het komt ook met de verantwoordelijkheid om het verstandig te gebruiken. Zowel naar jezelf als naar anderen toe.

De herfst en vroege winter is een goed moment om wat meer rust op te zoeken. Om je focus te gebruiken om je genezingsproces te ondersteunen. Om het thuis gezellig te maken en het lichaam te voeden met bijvoorbeeld abhyanga massage. Om tijd te maken om meer naar binnen te gaan. En de gewoonte om jezelf regelmatig af te vragen “lieverd, hoe gaat het vandaag?”

Asana toepassing

Kies een yogahouding die je leuk vindt of waar je nieuwsgierig naar bent.

Voel je lichaamsdelen tijdens het verkennen van de yogahouding. Voel je emoties. Voel je energie. Observeer ook wat je niet voelt. Geen verbinding kunnen maken met een lichaamsdeel of emoties is volkomen natuurlijk, niets om je zorgen over te maken, maar merk het toch op. En adem. Adem rustig en lang. Voel hoe je adem je lichaam van binnenuit beweegt, als een subtiele massage.

Outfit

Op de foto draag ik de K-Deer Dana stripe legging en de Draped tank van Moonchild. Op een duurzame yoga mat van Moonchild voor de perfecte grip.

Niets meer missen van onze yoga blog?

Wil jij stap voor stap meer yoga lifestyle gewoontes implementeren? Om meer ontspannen te genieten van jouw ideale leven? Om te leven volgens jouw intentie? Het is ons doel om jou hiermee te helpen. 

SCHRIJF JE NU IN VOOR ONZE NIEUWSBRIEFen mis nooit meer één van onze yoga blogs (en ontvang een gratis e-boek vol yoga lifestyle tips voor meer energie en korting op jouw eerste bestelling in de webshop).